Odkrywanie korzeni i ewolucja jogi: Fascynująca podróż przez wieki
Historia jogi sięga głęboko w przeszłość, obejmując tysiące lat rozwoju i ewolucji. Jest to nie tylko praktyka fizyczna, ale również filozofia życia, której korzenie sięgają starożytnych Indii. W tym wpisie przeniesiemy się w czasie, aby odkryć fascynującą historię jogi, poznając jej początki, systematyzację, wpływowych mistrzów i jej rozwój we współczesnym świecie.
1. Początki jogi w starożytnych Indiach:
Historia jogi sięga czasów starożytnych Indii, gdzie była rozwijana jako duchowa praktyka. Pierwsze ślady jogi można odnaleźć w starożytnych tekstach, takich jak Wedy i Upaniszady. Była to praktyka skoncentrowana na osiągnięciu jedności z kosmiczną świadomością i dążeniu do odkrycia prawdy o życiu i człowieku.
Pātañjali
Wedy są starożytnymi tekstami hinduistycznymi, które mają fundamentalne znaczenie dla religii i filozofii hinduizmu. Są to najstarsze znane pisemne zapisy staroindyjskich wierzeń i rytuałów. Wedy zostały skomponowane w sanskrycie i są podzielone na cztery główne zbiory: Rigwedy, Samawedy, Jadźurwedy i Atharwawedy.
Wedy zawierają hymny, modlitwy, zaklęcia i nauki dotyczące rytuałów religijnych, ofiar i obowiązków społecznych. Są również bogate w mitologię i kosmologię, przedstawiając wierzenia dotyczące natury wszechświata, bóstw i cyklu życia.
Upaniszady natomiast są filozoficznymi tekstami, które stanowią część wedyjskiej tradycji, ale mają bardziej spekulatywny i metafizyczny charakter. Upaniszady eksplorują głębsze znaczenie rzeczywistości, samoświadomości, duszy i Boga. Przedstawiają idee dotyczące jedności wszechświata, transmigracji duszy, cyklu życia i śmierci, a także koncepcji Boga jako wszechobecnego i wiecznego bytu.
Wedy i Upaniszady są kluczowymi tekstami, które stanowią podstawę dla rozwoju jogi w starożytnych Indiach. Zawierają mądrości, nauki i wskazówki dotyczące duchowej praktyki, które były przekazywane przez pokolenia joginów i nauczycieli, aż do czasów Patanjalego i powstania „Joga Sutr”.
2. Patanjali i „Joga Sutry”
W drugim wieku p.n.e. indyjski filozof i uczony, Patanjali, skompilował i spisał „Joga Sutry” – fundamentalny tekst, który stał się podstawą dla praktyki jogi. W „Joga Sutrach” Patanjali przedstawił system jogi, znany jako Asztanga Joga, który obejmuje ośmiostopniową ścieżkę duchowego rozwoju, uwzględniającą etykę, postawy ciała, oddychanie, kontrolę zmysłów, skupienie, medytację i samorealizację.
W swoim dziele Patanjali zawarł wiele mądrych zaleceń dla praktykujących jogę. Na przykład, jedną z najbardziej znanych sutr jest „Jogaś citta-vṛtti-nirodhaḥ” (II.1), co oznacza, że „joga to powstrzymywanie fluktuacji umysłu”. Ta sutra podkreśla konieczność uspokojenia umysłu i osiągnięcia stanu wewnętrznego spokoju poprzez praktykę jogi.
Inna znacząca sutra, „Yogas chitta-vritti-nirodhah” (I.2), oznacza „joga to powstrzymywanie fluktuacji umysłu”. Jest to fundamentalna idea jogi, która wskazuje na cel praktyki – osiągnięcie spokoju umysłu i wyzwolenie od identyfikacji z myślami i emocjami.
3. Rozwój i różnorodność stylów jogi:
Na przestrzeni wieków powstało wiele szkół i stylów jogi, które wprowadzały różne techniki i praktyki. Różnice te wynikały z regionów, w których rozwijały się szkoły jogi, a także z filozofii i podejścia różnych nauczycieli.
Współcześnie popularne style jogi to:
Hatha Joga:
Koncentruje się na połączeniu asan (pozycji) z pranayamą (kontrolowanym oddychaniem) i medytacją. To doskonały styl dla początkujących joginów, którzy chcą skupić się na równowadze ciała i umysłu.
Kundalini Joga:
Skupia się na energii kundalini, która jest uważana za wewnętrzną moc i potencjał każdego człowieka. Ta praktyka obejmuje dynamiczne asany, medytację, mantry i techniki oddechowe, mające na celu rozwinięcie świadomości i otwarcie kanałów energetycznych.
Ashtanga Vinyasa Yoga
Często znana jako Ashtanga Joga, to dynamiczny i rygorystyczny styl jogi, który opiera się na płynnych sekwencjach asan (pozycji) połączonych z oddechem. Ten styl jogi został przekazany przez Mysore w Indiach, gdzie wprowadzono unikalną metodę nauki, znana jako styl Mysore.
Styl Mysore, nazwany od miasta Mysore w stanie Karnataka w Indiach, jest formą indywidualnej praktyki jogi. W stylu Mysore uczniowie praktykują sekwencje ashtanga jogi we własnym tempie, podczas gdy nauczyciel porusza się po sali, udzielając indywidualnych wskazówek, korygując i dostosowując praktykę do potrzeb każdego ucznia.
Główną sekwencją ashtanga jogi w stylu Mysore jest seria pierwsza (Primary Series), która składa się z około 75 asan. Seria pierwsza koncentruje się na wzmocnieniu ciała, oczyszczeniu i otwarciu ciała, a także na uspokojeniu umysłu poprzez skoordynowane ruchy z oddechem. Istnieją również kolejne serie, takie jak seria druga (Intermediate Series) i zaawansowane serie, które wymagają większej siły, elastyczności i zaangażowania.
Praktykujący ashtanga jogi w stylu Mysore mają możliwość rozwijania swojej praktyki stopniowo, sukcesywnie dodając nowe asany do swojej sekwencji w miarę postępów. Ten styl jogi promuje silną dyscyplinę, regularność i umiejętność słuchania swojego ciała. Jest to styl, który wymaga zaangażowania i konsekwencji, ale jednocześnie daje uczniom swobodę w wykonywaniu sekwencji w zgodzie z ich własnym rytmem i zdolnościami.
Ashtanga Joga w stylu Mysore jest popularna na całym świecie, a wielu praktykujących czerpie z jej korzyści fizycznych, emocjonalnych i duchowych. Styl ten wymaga regularnej praktyki i zaangażowania, ale może przynieść głębokie korzyści, takie jak wzrost siły, elastyczności, wytrzymałości, koncentracji i harmonii ciała i umysłu.
Joga Iyengara:
Nazwana na cześć swojego twórcy B.K.S. Iyengara, to styl jogi, który kładzie szczególny nacisk na precyzję, dokładność i równowagę w wykonywaniu asan (pozycji). Jest to styl, który skupia się na detalach i uważności w praktyce, wykorzystując różnorodne rekwizyty, takie jak bloki, paski, krzesła czy koce, aby pomóc uczniom w osiągnięciu poprawnej postawy i wsparcia.
Głównym celem jogi Iyengara jest osiągnięcie doskonałej równowagi pomiędzy ciałem, umysłem i duchem poprzez precyzyjne ustawienie ciała w asanach. Podczas praktyki Iyengara jogi nauczyciel skupia się na szczegółach anatomicznych, linii energetycznych i wewnętrznym doświadczeniu ucznia. Poprzez używanie rekwizytów, nauczyciel pomaga uczniom znaleźć właściwą pozycję, zachować równowagę i uniknąć kontuzji.
Joga Iyengara jest dostosowana do indywidualnych potrzeb i możliwości każdego ucznia. Jest szczególnie pomocna dla osób z różnymi ograniczeniami fizycznymi, ponieważ rekwizyty i modyfikacje pozwalają na praktykę w bezpieczny i efektywny sposób. Styl ten podkreśla również koncentrację, świadomość oddechu i głęboką medytację w asanach, co pomaga w uspokojeniu umysłu i zwiększeniu świadomości ciała.
B.K.S. Iyengar był znanym nauczycielem jogi, który opracował i rozwinął tę metodę praktyki. Jego podejście do jogi było wyjątkowe, oparte na wieloletnich badaniach i doświadczeniu. Joga Iyengara zyskała uznanie na całym świecie i nadal jest praktykowana przez wielu entuzjastów jogi.
Puna Institute jest jednym z najważniejszych ośrodków i szkół jogi Iyengara na świecie. Zostało założone przez B.K.S. Iyengara w Punie, w stanie Maharasztra w Indiach. To miejsce, gdzie wielu praktykujących z całego świata przyjeżdża, aby zgłębiać swoją praktykę i rozwijać umiejętności pod okiem wykwalifikowanych nauczycieli.
Puna Institute oferuje intensywne kursy, warsztaty, sesje szkoleniowe i retreaty, w czasie których uczniowie mają okazję praktykować jogę Iyengara i zgłębiać jej aspekty techniczne, filozoficzne i terapeutyczne. Szkolenia są dostępne zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych praktykujących, a ich celem jest pogłębienie wiedzy i praktyki jogi Iyengara.
W Puna Institute kładzie się szczególny nacisk na dokładność, technikę i odpowiednie ustawienie ciała podczas wykonywania asan. Uczniowie mają okazję uczyć się od doświadczonych nauczycieli, którzy są mocno związani z dziedzictwem B.K.S. Iyengara. Miejsce to jest uważane za sanktuarium jogi, gdzie praktykujący mogą zanurzyć się w autentycznej i tradycyjnej praktyce jogi Iyengara.
Puna Institute jest również miejscem, gdzie odbywają się coroczne międzynarodowe konferencje jogi Iyengara, które przyciągają praktykujących z całego świata. Podczas tych konferencji, nauczyciele i uczniowie mają możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami, pogłębiania wiedzy i rozwijania praktyki jogi.
Dzięki Puna Institute, joga Iyengara zdobyła ogromną popularność i rozpoznawalność na arenie międzynarodowej. To ważne miejsce dla praktykujących jogi Iyengara, którzy pragną zgłębić tę tradycję i odkryć jej potencjał terapeutyczny i transformacyjny.
Praktyka jogi Iyengara ma wiele korzyści, takich jak poprawa siły, elastyczności, równowagi i postawy ciała. Pomaga w rozwijaniu świadomości ciała i umysłu, redukcji stresu i poprawie koncentracji. Jest to styl jogi, który daje możliwość głębokiego zanurzenia się w praktyce, odkrywania granic i eksplorowania swojego potencjału fizycznego i mentalnego.
Joga Bikram
Jest to styl jogi wykonywany w nagrzanym pomieszczeniu. Składa się z 26 asan i dwóch ćwiczeń oddychania. Ciepło i wilgotność pomagają rozluźnić mięśnie, zwiększyć elastyczność i przyspieszyć detoksykację organizmu.
4. Joga w Kalifornii:
Kalifornia jest znanym ośrodkiem rozwoju jogi i alternatywnych praktyk zdrowotnych. W latach 60. i 70. XX wieku, ruchy kontrkulturowe i poszukiwania duchowe przyczyniły się do rozwoju jogi w tym regionie. Kalifornia stała się siedzibą wielu szkół jogi, centrów medytacyjnych i festiwali jogi. Wpływowy nauczyciel jogi, Śri Tirumalai Krishnamacharya, przyczynił się do rozwoju jogi w Południowej Kalifornii, gdzie miał wielu uczniów, którzy kontynuowali jego nauki i propagowali jogę w regionie.
5. Joga współcześnie
Współcześnie joga zdobywa coraz większą popularność i ma szerokie zastosowanie. Ludzie na całym świecie praktykują jogę z różnych powodów – dla zdrowia, równowagi, redukcji stresu, rozwoju duchowego czy po prostu dla radości i harmonii. Joga stała się również inspiracją dla wielu nowoczesnych praktyk, takich jak jogalates (połączenie jogi i pilatesu) czy jogadance (połączenie jogi i tańca).
Ewolucja narzędzi jogi: od tradycyjnych do mat do jogi: W początkowych etapach rozwoju jogi, praktykowano ją bez użycia specjalnych mat. Joga była wykonywana na naturalnym podłożu, takim jak trawa, piasek czy skóra. Jednak wraz z rozwojem i upowszechnieniem się jogi, zaczęto korzystać z mat do jogi, które zapewniały wygodne i stabilne podłoże dla praktyki asan. Maty do jogi zaczęły być popularne w XX wieku i umożliwiły praktykującym wygodniejsze wykonywanie asan na twardych powierzchniach. Dziś maty do jogi są nieodłącznym elementem praktyki wielu joginów, zapewniając odpowiednie wsparcie i komfort podczas wykonywania pozycji.
Historia jogi sięga głęboko w czas, a jej rozwój jest wynikiem wpływu wielu nauczycieli, tekstów i tradycji. Początki jogi można odnaleźć w starożytnych Indiach, a fundamentalne zasady jogi zostały opisane w „Joga Sutrach” przez Patanjalego. Od tamtej pory jogę praktykowano, rozwijano i adaptowano na przestrzeni wieków, tworząc różnorodność stylów i podejść. Dziś joga cieszy się ogromną popularnością i jest dostępna dla wszystkich, którzy pragną odkrywać korzyści płynące z tej wszechstronnej praktyki.
