Słownik jogi. Pojęcia związane z jogą

Jeśli jesteś na początku swojej przygody z jogą, możesz napotkać na wiele nieznanych Ci dotąd terminów. Specjalnie dla Ciebie przygotowałam krótki słownik jogi czyli zebrałam i wyjaśniam pojęcia, które pomogą Ci zrozumieć podstawy jogi i poczuć się pewniej na zajęciach.

Pamiętam, jak na początku mojej jogowej ścieżki sama borykałam się z niezrozumiałymi dla mnie słowami i zwrotami. Czułam pewien dyskomfort i niepewność, gdy nauczyciel używał określeń, których nie rozumiałam, takich jak „Asana” czy „Pranayama”. Zdawałam sobie sprawę, że za tymi obcymi słowami kryją się kluczowe elementy praktyki, które mogą pomóc mi lepiej zrozumieć moje ciało i umysł podczas ćwiczeń.

To właśnie z moich własnych doświadczeń wiem, jak ważne jest posiadanie przynajmniej podstawowej wiedzy na temat terminologii jogi. Dlatego podjęłam decyzję o stworzeniu tego wpisu i dzieleniu się tym słownikiem, abyś Ty mogła z łatwością i pewnością wkroczyć w świat jogi, bez zbędnego poczucia zagubienia.

Odkrywanie głębi jogi poprzez sanskryt

Sanskryt, starożytny język, z którego czerpie terminologię praktyka jogi, stanowi nie tylko źródło słownictwa, ale także głęboko zakorzeniony kontekst kulturowy i duchowy tej dyscypliny. Wyrazy takie jak “Asana”, “Pranayama” czy “Dhyana” są nie tylko nazwami określonych pozycji czy technik, ale niosą ze sobą wielowymiarowe, bogate w znaczenie i historyczne konotacje. Nawet podstawowe zrozumienie terminów w sanskrycie może wzbogacić Twoją praktykę jogi, oferując głębsze, bardziej świadome doświadczenie i połączenie z duchowym dziedzictwem tej praktyki. Język ten buduje most między współczesnym wykonywaniem asan a wiekową mądrością i filozofią. Tak więc, zgłębianie wiedzy o sanskrycie otwiera przed nami bogaty, fascynujący świat, gdzie praktyka jogi staje się jeszcze bardziej znacząca i wielowarstwowa.

Wieloznaczność pojęć w słowniku jogi

Wędrówka przez ścieżki jogi często wiąże się z zanurzeniem w głębokie i różnorodne znaczenia słów pochodzących z języka sanskrytu. Warto podkreślić, że wiele terminów, które spotkamy na tej drodze, posiada bogate, wielowymiarowe i często subtelne znaczenia, które w pełni rozwijają się tylko w kontekście indyjskiej filozofii i duchowości. Sanskryt, będący językiem starożytnym, wykorzystuje pojęcia, które mogą być interpretowane na wiele sposobów, często przekraczających ramy jednoznacznej definicji, dostarczając nam jednocześnie różnorodnych warstw zrozumienia i doświadczania tych konceptów. Pragnę zaznaczyć, że definicje i wyjaśnienia zawarte w tym wpisie, choć starają się być jak najbardziej klarowne i dostępne, są jedynie skrótowymi wersjami szeroko zakrojonych idei i pojęć. Dążę do tego, abyś mogła z łatwością nawigować przez podstawowe terminy, jednocześnie zdając sobie sprawę, że każde z tych słów jest jak otwierający się kwiat lotosu, odkrywający coraz to nowe warstwy znaczeń i zastosowań w miarę pogłębiania własnej praktyki i zrozumienia.

Są to również terminy głęboko zakorzenione w różnych systemach filozoficznych, które pochodzą z tysiącleci tradycji indyjskiej myśli. Aby w pełni zgłębić bogactwo i złożoność tych pojęć, zalecałabym studiowanie dzieł źródłowych, takich jak „Joga Sutry” Patanjalego, „Bhagawadgita”, czy pismach Upaniszad. Warto jednak pamiętać, że podobnie jak wiele innych tekstów filozoficznych, również te mogą nie oferować jednoznacznych odpowiedzi, a raczej dostarczać narzędzi, które inspirują do osobistego badania i refleksji. Tak więc, słowa i terminy, które tutaj omawiam, mogą być punktem wyjścia do dalszej eksploracji i medytacji nad starożytną mądrością, którą jogini i myśliciele z subkontynentu indyjskiego podzielili się przez wieki.

Wiele pojęć pochodzi z kompletnych systemów filozoficznych starożytnych Indii – aby w pełni je zrozumieć należy studiować pisma oryginalne.

Dlaczego warto znać podstawowe terminy jogi?

W pogoni za równowagą między ciałem a umysłem, wiele osób sięga po praktykę jogi. Jej unikalne połączenie ruchu, oddechu i medytacji sprawia, że jest to nie tylko forma ćwiczeń fizycznych, ale także głęboko duchowy rytuał. Ale czy zastanawiałeś się kiedyś, co dokładnie oznaczają terminy używane przez twojego instruktora podczas zajęć? Oto, dlaczego warto zgłębić tajemnice „słownika jogi” Zrozumienie terminologii jogi jest nie tylko kluczem do pewniejszego uczestnictwa w zajęciach, ale także bramą do głębszej, bardziej świadomej praktyki. Wiedza o tym, co oznacza każde słowo, pozwala na bardziej świadome doświadczanie każdej pozycji i techniki. Daje to możliwość lepszego zrozumienia własnego ciała, umysłu i ducha podczas praktyki.

Przykładem może być tutaj „słownik jogi”. Joga, będąc praktyką o głębokich korzeniach i bogatej historii, oferuje nie tylko zestaw pozycji fizycznych, ale także całościowe podejście do życia i samorozwoju. “Słownik jogi” to nie tylko zbiór definicji, ale także źródło mądrości i zrozumienia, które może wzbogacić twoją praktykę.

Posługiwanie się „słownikiem jogi” to nic innego jak ułatwienie sobie dostępu do starożytnej mądrości i filozofii, które stanowią podwaliny praktyki. To narzędzie, które może nam pomóc nie tylko w komunikacji z instruktorem, ale także w lepszym zrozumieniu procesów zachodzących w naszym ciele i umyśle podczas praktyki. Zachęcam Cię do głębszego zanurzenia się w świat terminów jogi i odkrywania, jak wiele więcej możesz zyskać na swojej praktyce, będąc świadomym znaczenia i głębi pojęć, które są w niej używane. Niech „słownik jogi” stanie się Twoim przewodnikiem w podróży przez różnorodność asan, technik oddechowych i medytacyjnych, otwierając przed Tobą nowe poziomy zrozumienia i praktyki.

Słownik jogi

A

• Adho: słowo oznaczające “w dół” i często występujące w nazwach asan, na przykład Adho Mukha Svanasana (pozycja psa z głową w dół).
• Ahimsa: zasada niekrzywdzenia lub niestosowania przemocy, będąca jednym z pięciu jama, fundamentalnych zasad etycznych w jogi.
• Ajna: czakra “trzeciego oka”, zlokalizowana pomiędzy brwiami, związana z intuicją i percepcją.
• Akcesoria do jogi: różnego rodzaju przedmioty, które mogą być używane jako wsparcie podczas praktykowania jogi.
• Anahata: czakra serca, związana z miłością, współczuciem i przywiązaniem.
• Ananda: słowo oznaczające błogość lub radość.
• Apana: jeden z pięciu głównych pran (odmian energii) w jodze, zwykle związany z energią wydalającą i procesami eliminacji w organizmie.
• Aparigraha: jedna z pięciu jama, czyli zasad etycznych w jogi, odnosząca się do niestosowania przywiązania lub niegromadzenia niepotrzebnych rzeczy.
• Asana: pozycja ciała w praktyce jogi. Potocznie: nazwa ćwiczenia.
• Ashtanga: zarówno styl jogi, jak i ośmioczłonowa ścieżka jogi.
• Ashtanga Vinyasa Yoga: styl jogi popularny w świecie, który łączy asany z oddechem i składa się z sześciu serii ściśle określonych sekwencji asan.
• Atman: duchowa esencja lub dusza w filozofii hinduskiej i jogi.
• Ardha: oznacza “pół” i często występuje w nazwach asan, np. Ardha Chandrasana (pozycja półksiężyca).
• Aum lub Om: święty dźwięk i symbol w hinduizmie i jogi, reprezentujący esencję wszechświata, często używany jako mantra podczas medytacji.
• Avidya: nieświadomość lub brak zrozumienia, które jest uważane za źródło cierpienia w filozofii jogi.
• Ayurveda (Ajurweda): tradycyjny system medycyny indyjskiej, który często jest związany z praktyką jogi ze względu na wspólne korzenie i filozofię

B

• Baddha: z języka sanskrytu “związany” lub “zamknięty”, często stosowany w kontekście określonych pozycji w jogi, np. Baddha Konasana (pozycja splątanego kąta).
• Bakasana: asana, znana również jako pozycja kruka, gdzie ciało jest podtrzymywane przez ręce z nogami uniesionymi od podłogi.
• Bala: w kontekście jogi, “bala” oznacza siłę lub moc. Nie tylko siłę fizyczną, ale także siłę umysłową, emocjonalną i duchową. Innym znaczeniem słowa bala jest: dziecko. Stąd nazwy asan “Balasana” (pozycja dziecka)
• Bandha: energetyczne „blokady” lub „wiązania”, które pomagają kierować i kontrolować przepływ energii pranicznej przez ciało podczas praktyki jogi.
• Bhakti Yoga: ścieżka jogi, która koncentruje się na dewocji i oddaniu się aspektowi boskiemu lub wyższemu.
• Bharadvajasana: asana z kręceniem kręgosłupa, często używana do rozciągania i otwierania dolnej części pleców i bioder.
• Bhavana: w jodze i medytacji, “bhavana” odnosi się do kultywowania lub rozwijania pewnego stanu lub jakiejś jakości umysłu, takiej jak spokój czy życzliwość.
• Bhujangasana: znana również jako pozycja kobry, asana, która angażuje dolną część pleców i otwiera klatkę piersiową, poprzez uniesienie górnej części ciała od podłogi.
• Bhumi: sanskryckie słowo oznaczające “ziemię” lub “grunt”, często używane w kontekście połączenia z ziemią lub ugruntowania.
• Bindu: odnosi się do punktu koncentracji, często używanego w medytacji oraz praktykach koncentrujących umysł i energię.
• Brahmacharya: jeden z jama (zasad etycznych) w jodze, często tłumaczone jako celibat lub umiarkowanie, zwłaszcza w kontekście energii seksualnej.
• Buddhi: w filozofii jogi oznacza wyższy umysł lub intelekt, który jest zdolny do dyskrecji i rozróżniania.

C

• Charana: termin w jogi, który oznacza ‘stopy’ lub ‘noga’ w sanskrycie.
• Chaturanga Dandasana: asana, często praktykowana w sekwencji Surya Namaskar (Pozdrowienia Słońca), w której ciało jest równoległe do podłoża, podtrzymywane na prostych rękach.
• Chela: w tradycji jogi i duchowości indyjskiej, chela to uczeń lub aspirujący jogin, który szuka przewodnictwa od swego guru.
• Chin Mudra: mudra, w której palec wskazujący i kciuk się łączą, tworząc okrąg, pozostałe palce są wyprostowane. Często stosowana podczas medytacji.
• Chitta: w filozofii jogi termin oznaczający umysł lub myślową świadomość, będący jednym ze składników antahkarana (wewnętrznego narządu).
• Chitta Vritti: termin używany w “Joga-sutrach” Patanjalego, odnosi się do ‘fluktuacji umysłu’ lub ‘zmian w świadomości’. Joga, jako dyscyplina, aspiruje do ujarzmienia i uspokojenia tych dynamicznych ruchów umysłowych, prowadząc do stanu głębokiego spokoju i wewnętrznej stabilności

D

• Dandasana: często nazywana pozycją pałki. To asana, w której siedzisz prosto na podłożu, z nogami rozciągniętymi przed tobą, i pracujesz nad wyprostowaniem kręgosłupa -siad prosty podparty.
• Dharana: będąca szóstym etapem ośmioetapowej ścieżki jogi (Ashtanga Yoga) przedstawionej przez Patanjali w “Joga-sutrach”, zanurza praktykującego w procesie głębokiej koncentracji, mając na celu umocnienie kontroli nad umysłem
• Dharani: zaklęcie lub mantra, która pomaga utrzymać umysł skoncentrowany w praktyce jogi i medytacji.
• Dharma: termin, który może być interpretowany jako prawo moralne, etyka lub ‘prawdziwa ścieżka’, w kontekście praktyki jogi często jest postrzegany jako indywidualna droga lub zestaw obowiązków, które jednostka powinna podjąć w celu osiągnięcia harmonii duchowej i moralne
• Dhauti: odnosi się do technik oczyszczających , charakterystycznych dla praktyki hatha jogi
• Dhyana: siódmy etap w ośmioetapowej ścieżce jogi -medytacja, polegająca na głębszym, nieprzerwanym skupieniu
• Dhyani: pochodzi od słowa związanego z medytacją lub kontemplacją. Dhyani Buddhas to medytacyjne postacie Buddy, często wykorzystywane w pewnych technikach medytacyjnych
• Dosha: w ajurwedzie i jodze, trzy podstawowe energie, które regulują ludzki organizm: Vata, Pitta, i Kapha.
• Doshas: w medycynie ajurwedyjskiej, trzy podstawowe energie lub siły życiowe, które są obecne w ludzkim ciele i umyśle, a mianowicie: Vata, Pitta i Kapha.
• Drishti: punkt skupienia wzroku, który jest używany w praktyce jogi do rozwoju koncentracji oraz dla pomocy w utrzymaniu równowagi i stabilności w różnych pozycjach. Punkt, w który się patrzy podczas wykonywania asan.
• Dukha: zwykle tłumaczone jako cierpienie lub ból, jedno z kluczowych pojęć w filozofii jogi i buddyzmu.
• Deva: w kontekście jogi i hinduizmu, Deva to istota boska lub bóstwo.

E

• Ekagra: oznacza “jednopunktową koncentrację” lub “skoncentrowany umysł”. To zdolność umysłu do utrzymania skupienia na jednym obiekcie lub myśli przez dłuższy czas.
• Eka Pada: fraza, która tłumaczy się jako “jedna noga”. Często używane w nazwach asan, np. Eka Pada Rajakapotasana.
• Energia Praniczna: uniwersalna siła życiowa, która przepływa przez ciało i jest regulowana przez praktyki oddechowe i fizyczne asany.
• Enlightenment: w kontekście jogi i duchowości, oznacza stan najwyższej świadomości, wolności i jedności z uniwersum, często zwany również samorealizacją lub samadoskonałością.
• Ether: jeden z pięciu elementów (Pancha Mahabhutas). Ether, znany również jako “akasha”, jest często utożsamiany z przestrzenią i jest uważany za najbardziej subtelny lub eteryczny z pięciu elementów.

F

• Fakir: osoba praktykująca ascezę i często demonstrująca zdumiewające czyny wytrzymałości czy kontroli nad ciałem.
• Flow joga (lub Vinyasa Flow): Rodzaj jogi, w którym ruchy są płynnie łączone z oddechem.
• Fundament: termin używany do opisu tego, na czym “opiera się” dana pozycja.

G

• Garudasana (Pozycja orła): asana, w której nogi są splecione, a ręce krzyżują się przed twarzą, pomagając w koncentracji i utrzymaniu równowagi.
• Gheranda Samhita: starożytny tekst na temat hatha jogi, który zawiera opisy asan, pranayam i czyszczeń oraz porady dotyczące zdrowego stylu życia.
• Gomukhasana (Pozycja krowiego pysk): asana, która polega na skrzyżowaniu nóg i złączeniu rąk za plecami, jednej ręki z góry a drugiej z dołu, co prowadzi do rozciągania mięśni.
• Gorset energetyczny: system głębokich mięśni rdzenia, aktywowanych w praktyce jogi, które wspierają kręgosłup i narządy wewnętrzne.
• Granthi: “węzły” lub blokady energetyczne w ciele subtelnych kanałach energetycznych, które mogą być odblokowywane poprzez praktyki jogiczne.
• Gupta: słowo sanskryckie, które oznacza ukryty lub tajemniczy, często pojawia się w kontekście jogicznych tekstów i technik.
• Gupta Padmasana (Zamknięta pozycja lotosu): ssana, gdzie osoba siedzi w pozycji lotosu i opada do przodu, z klatką piersiową i głową pomiędzy udami.
• Gunas: trzy fundamentalne jakości lub atrybuty, z których, zgodnie z filozofią hinduistyczną i jogą, składa się materia.
• Guru: duchowy nauczyciel lub przewodnik, który pomaga uczniowi (shishya) na jego ścieżce duchowej.
• Gyan Mudra: gest ręki (mudra), który symbolizuje jedność z wyższą mocą, wykonywany poprzez dotykanie palcem wskazującym kciuka, pozostałe palce są wyprostowane.

H

• Halasana (Pozycja pługa): asana, która polega na przeniesieniu nóg za głowę przy jednoczesnym podniesieniu bioder, starając się dotknąć podłogi stopami.
• Hamaki do jogi: to specjalne zawieszone tkaniny lub narzędzia, które pozwalają praktykującym na wykonywanie różnych asan i pozycji jogi, zawieszając się lub podwieszając w różnych pozycjach. Są używane w celu poprawienia elastyczności, równowagi, a także do rozciągania mięśni i pracy z głębokim rozluźnieniem ciała
• Hamsa: symbol w formie dłoni, który jest popularny w wielu kulturach, szczególnie w kulturze Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Nie jest to jednak symbol stricte związany z jogą, ale ma znaczenie w kontekście ochrony i przyniesienia szczęścia w kulturach, w których jest obecny. Symbol Hamsa, często znany również jako “Ręka Fatimy” w islamie lub “Ręka Miriam” w judaizmie, jest uważany za amulet ochronny, który odpędza złe moce i przynosi błogosławieństwo, moc i siłę. Otwarta dłoń symbolizuje ochronę, dobrobyt oraz, w pewnych tradycjach, pacierz.
• Hanumanto: Bóg Hanumana z mitologii hinduskiej. Hanuman to bóg-małpa, który jest uosobieniem siły, odwagi i oddania. Zgodnie z legendą, Hanuman dokonał ogromnego skoku z południowych Indii do Sri Lanki, aby przekazać ważną wiadomość i pomóc w ratunku Sity, żony boga Ramy, którą porwał demon Ravana.
• Hanumanasana (Pozycja szpagatu): asana, która jest wykonywana jako szpagat, symbolizując wielki skok boga Hanumana.
• Har: dźwięk lub mantra, często powtarzany w jodze kundalini.
• Hasta: słowo sanskryckie oznaczające “ręka” i często występujące w nazwach różnych asan.
• Hatha Yoga: forma jogi, która koncentruje się głównie na praktyce asan i pranayama.
• Hridaya: słowo sanskryckie oznaczające “serce”; używane także do opisania centrum duchowego serca.
• Hridaya Mudra: Mudra (gest ręki), który jest używany do kierowania energii do serca i umożliwia dostęp do uczuć miłości i współczucia.
• Hot Yoga: Rodzaj jogi, praktykowany w pomieszczeniu o podwyższonej temperaturze.
• Hybrid Yoga: Połączenie różnych stylów i technik jogi z innymi sportami.

I

• Iccha: słowo sanskryckie oznaczające “pragnienie” lub “wola”.
• Ida Nadi: jeden z trzech głównych kanałów energetycznych w ciele, związany z energią księżyca.
• Indriyas: słowo sanskryckie oznaczające “zmysły” lub “narządy zmysłów”.
• Integral Yoga: styl jogi stworzony przez Swamiego Satchidanandę, łączący w jednym 6 różnych stylów jogi.
• Intuicyjna Yoga: praktyka jogi oparta na wewnętrznej intuicji.
• Ishvara: osobisty Bóg w filozofii jogi.
• Ishwara Pranidhana: oddanie Bogu lub wyższej mocy.
• Ishta Devata: osobiste bóstwo w hinduizmie i w praktyce jogi.
• Iyengar Bellur Krishnamachar Sundararaja (B.K.S.)(14 grudnia 1918 – 20 sierpnia 2014) był jednym z najważniejszych nauczycieli jogi i pionierów w jej promowaniu na całym świecie. Jego styl jogi, znany jako “Iyengar Yoga”, jest jednym z najpopularniejszych i najbardziej rozpoznawalnych stylów jogi na świecie.
• Iyengar Yoga: Styl jogi stworzony przez B.K.S. Iyengara

J

• Jalandhara Bandha: technika, w której szyja i gardło są świadomie blokowane w praktyce jogi.
• Jala Neti: Ttechnika oczyszczająca jamę nosową przy użyciu solanki.
• Janu Sirsasana: asana w której jedna noga jest wyprostowana, a druga zgięta tak, że stopa tej nogi jest przy wewnętrznej stronie uda nogi wyprostowanej. Celem jest takie pochylenie tułowia by głowa zbliżyła się do kolana.
• Japa (Dżapa joga) : powtarzanie mantr lub nazw boskości do skoncentrowania umysłu.
• Jathara Parivartanasana: asana, często używana do relaksacji lub rozciągania. leży na plecach, z nogami uniesionymi i skręconymi na jedną stronę, podczas gdy ramiona i górna część ciała są rozłożone i skierowane w przeciwnym kierunku.
• Jivamukti Yoga: styl jogi, łączący hatha jogę z duchowym nauczaniem.
• Jnana Joga (Dźńanajoga) : ścieżka jogi, koncentrująca się na zdobywaniu wiedzy i mądrości.
• Jogin/Joginka: Określenie osoby praktykującej jogę. Jogin/joginka to także osoba, która może osiągnąć pewien poziom duchowego rozwoju lub oświecenia poprzez praktyki jogi.
• Joga Nidra: stan głębokiego relaksu i świadomego snu.
• Joga Tantryczna: odmiana jogi, która ma korzenie w tradycji tantrycznej, integrując aspekty fizyczne, duchowe i energetyczne praktykanta. Chociaż może zawierać prace z energią seksualną jako jeden z wielu dostępnych narzędzi, głównym celem jest osiągnięcie wyższej świadomości i duchowego przebudzenia poprzez różnorodne praktyki, takie jak techniki oddechowe (pranayama), medytacja, rytuały i mantra. W różnych szkołach jogi tantrycznej nacisk może być kładziony na różne aspekty tych praktyk, tworząc różnorodne podejścia do tej starożytnej ścieżki duchowej
• Jyotis (lub Jyotisha): forma tradycyjnej indyjskiej astrologii, która w głęboki sposób jest związana z kulturą i filozofią wedyczną, często praktykowana równolegle z jogą, pomagając praktykującym zrozumieć ich indywidualne ścieżki życiowe oraz wpływających na nie wpływów kosmicznych
• Jois Sri K. Pattabhi : indyjski jogin i nauczyciel jogi, znany jako propagator jogi Ashtanga.

K

• Kakasana: asana, w której praktykujący balansuje na rękach, z kolanami opartymi o łokcie.
• Kapalabhati: technika oczyszczająca, skoncentrowana na dynamicznych, mocnych wydechach.
• Karma: uniwersalna zasada przyczyny i skutku, odzwierciedlająca wpływ naszych działań, słów i myśli na przyszłe doświadczenia i sytuacje życiowe.
• Karma Joga: ścieżka jogi akcentująca bezinteresowne działanie i służbę jako drogę do duchowego rozwoju
• Karma Phala: termin sanskrycki, który można przetłumaczyć jako “owoc karmy”. W kontekście filozofii indyjskiej i hinduistycznej, “Karma” oznacza działanie lub czyn, a “Phala” oznacza owoc lub wynik
• Klesha: pięć przeszkód lub cierpień w filozofii jogi.
• Klocki do jogi: Klocki  do jogi są zazwyczaj wykonane z pianki lub drewna i pomagają w osiągnięciu lepszej równowagi i wydłużeniu ciała podczas ćwiczeń.
• Koc do jogi: Koce jogi mogą być używane podczas jogi lub medytacji, aby dodatkowo izolować się od zimnego podłoża lub jako pomoc do rozluźniania mięśni
• Koło do jogi: Jest używane w praktyce jogi jako wsparcie do różnych pozycji asan i technik rozciągających ciało.
• Kosha: pięć „powłok” lub „osłon” otaczających ludzką duszę według filozofii jogi.
• Krija: działanie lub rytuał, często związane z technikami oczyszczającymi w praktyce jogi.
• Krija Joga: forma jogi, która łączy techniki oddechowe, mantry i medytację dla duchowego rozwoju.
• Krzesło do jogi: narzędzie, które może być używane jako pomoc w wykonywaniu różnych ćwiczeń jogi, takich jak rozciąganie, skrętów i pozycji siedzących, zapewniając dodatkową stabilność i wsparcie
• Kukkutasana: pozycja Koguta, asana, gdzie praktykujący balansuje na rękach, z nogami przeplecionymi wokół ramion.
• Kundalini: energia pierwotna, przedstawiana jako uśpiona żmija u podstawy kręgosłupa.
• Kundalini Joga: forma jogi skoncentrowana na pobudzaniu energii kundalini, uśpionej u podstawy kręgosłupa, poprzez łączenie technik oddechowych, mantr, mudr i asan, mających na celu kierowanie energii w górę przez system czakr, prowadząc do przebudzenia i ekspansji świadomości.
• Kurmasana: pozycja Żółwia, asana, gdzie praktykujący siada, wprowadza ręce pod kolana i pochyla się do przodu.

L

• Laughter Yoga (Joga Śmiechu): metoda łącząca ćwiczenia śmiechowe z technikami jogi, promująca zdrowie i dobre samopoczucie poprzez celowe wywoływanie śmiechu oraz korzystanie z technik oddechowych.
• Lakshmi: w hinduizmie, bogini obfitości, dobrobytu i piękna, często przedstawiana z czterema ramionami, siedząca lub stojąca na kwiecie lotosu, i która jest utożsamiana z dostatkiem oraz szczęściem
• Laya Yoga: rodzaj jogi koncentrujący się na procesie rozpuszczania (laya) lub scalaniu indywidualnej świadomości z kosmiczną świadomością. Celem Laya Yogi jest osiągnięcie stanu, w którym ciało i umysł praktykującego zostają całkowicie rozpuszczone, prowadząc do doświadczenia jedności i harmonii.
• Linga Mudra: mudra stworzona, aby pobudzić ciepło w organizmie, plecione palce i dotykające się kciuki.
• Lingam: symbol Shivy i kreatywnej energii wszechświata.
• Lokah Samastah Sukhino Bhavantu: mantra życząca szczęścia i wolności wszystkim istotom.
• Lotos  pozycja (Padmasana): klasyczna pozycja medytacyjna z złożonymi nogami (siad skrzyżny)

M

• Mala: naszyjnik z koralikami, często używany w praktyce jogi i medytacji, służący do liczenia mantr lub powtórzeń oddechów. Mala zwykle składa się z 108 koralików i jednego “guru” koralika, który służy jako punkt początkowy i końcowy cyklu modlitwy lub medytacji.
• Mahabharata: epickie dzieło literatury indyjskiej, zawierające „Bhagavad Gitę”.
• Mandala: wzór lub obrazek o symetrycznym układzie, często w formie koła, który jest używany w różnych tradycjach duchowych i kulturowych, w tym w hinduizmie i buddyzmie. Mandale są często rysowane lub malowane jako narzędzia medytacyjne lub elementy dekoracyjne. W praktyce jogi i medytacji mandale mogą być wykorzystywane jako narzędzia do koncentracji i wizualizacji oraz do osiągnięcia wewnętrznego spokoju i równowagi. Ich złożone wzory i symetria mają na celu pomóc w skupieniu umysłu i dążeniu do głębszego zrozumienia siebie i otaczającego świata.
• Mantra: słowo lub dźwięk powtarzany w medytacji dla skoncentrowania umysłu i różnych innych celów.
• Marjaryasana: asana, zwana też pozycją kota, w której kręgosłup jest wyginany i zaokrąglany w rytmie oddechu.
• Mata do jogi: Maty do jogi są prawdopodobnie jednym z najważniejszych akcesoriów. Na nich się ćwiczy, zapobiegają poślizgowi i amortyzują ciało w trakcie ćwiczeń.
• Mata do jogi antypoślizgowa: rodzaj maty stworzonej specjalnie, aby zapobiegać poślizgowi podczas praktykowania jogi. Mata do jogi antypoślizgowa jest szczególnie przydatna podczas intensywnych sesji jogi, gdzie pocenie się ciała może sprawić, że tradycyjne maty mogą stać się śliskie. Dzięki swojej właściwości antypoślizgowej, ta mata pomaga praktykującym utrzymać stabilność i bezpieczeństwo podczas wykonywania różnych asan i pozycji jogi.
• Mata do jogi kauczukowa: rodzaj maty do jogi wykonanej z naturalnego lub syntetycznego kauczuku. Jest to matowa powierzchnia, która jest często używana do praktykowania jogi, ponieważ zapewnia doskonałą przyczepność i trwałość, co pomaga uniknąć poślizgu podczas wykonywania ćwiczeń jogi. Mata do jogi kauczukowa jest często wybierana przez osoby, które szukają maty o wysokiej jakości i chcą utrzymać stabilność podczas praktyki
• Matsyasana: pozycja ryby, asana, gdzie praktykujący leży na plecach z głową odgiętą do tyłu i podpierając się łokciami.
• Mayurasana: pozycja pawia, balansująca asana wykonywana na przedramionach.
• Medytacja: praktyka uspokajania i skoncentrowania umysłu, używana do eksploracji wewnętrznego świata.
• Moksha: uwolnienie lub wyzwolenie z cyklu narodzin i śmierci, będące celem duchowej praktyki w hinduizmie i niektórych formach jogi.
• Mudra: symboliczne gesty ręki lub ciała używane w praktyce jogi i medytacji do kierowania energią życiową lub wpływania na stan świadomości.
• Muladhara: pierwsza czakra, zlokalizowana u podstawy kręgosłupa, związana z poczuciem bezpieczeństwa i podstawowymi potrzebami życiowymi.
• Mula Bandha: „Zamek energetyczny” polegający na uniesieniu i utrzymaniu mięśni dna miednicy, używany do kontroli przepływu energii i wspierania stabilności.
• Mysore: miasto oraz styl nauczania jogi Ashtanga, gdzie praktykujący pracują indywidualnie, a nauczyciel podchodzi i koryguje, dostosowując praktykę do indywidualnych potrzeb ucznia.

N

• Nadi: kanały energetyczne w ciele, przez które przepływa prana (energia życiowa), z trzema głównymi nadi: sushumna, ida i pingala.
• Nag Champa: popularny zapachowy kadzidło używane w wielu praktykach duchowych, w tym w medytacji i jogi. Jego charakterystyczny zapach opiera się na połączeniu różnych olejków eterycznych i substancji aromatycznych, często zawiera drzewo sandałowe i kwiaty frangipani. Nag Champa jest cenione za swoje właściwości relaksacyjne i aromatyczne, które mogą wspomagać praktyki medytacyjne i tworzyć przyjemną atmosferę podczas jogi i innych duchowych rytuałów.
• Namaste: słowo w sanskrycie, często używane na początku i na końcu praktyki jogi, symbolizujące szacunek i jedność między nauczycielem a uczniem, często wyrażane przez gest złożonych dłoni przed sercem.
• Namaste24.pl: sklep z akcesoriami do jogi i matami oraz blog o jodze, będący miejscem zakupów i źródłem wiedzy dla praktykujących jogę. Namaste24.pl stanowi również platformę, na której można znaleźć ogłoszenia o wyjazdach jogowych oraz dodać własne ogłoszenie, co sprawia, że jest to miejsce integrujące społeczność osób praktykujących jogę.
• Nidra: (Yoga Nidra): technika głębokiego relaksu, mająca na celu osiągnięcie stanu pomiędzy czuwaniem a snem, często określana jako “jogiczny sen”.
• Niyama: drugi “stopień” na ośmioramiennym ścieżką jogi (Astanga Yoga), odnoszący się do postaw i dyscyplin wewnętrznych, obejmujących takie zasady jak czystość, zadowolenie czy asceza.
• Neti: technika oczyszczająca stosowana w jodze, polegająca na przepłukiwaniu nosa solanką, co ma na celu oczyszczenie dróg oddechowych i poprawę jakości oddechu.
• Nirvana: stan uwolnienia, ostatecznego spokoju i zjednoczenia z uniwersalną świadomością, traktowany jako osiągnięcie celu wielu praktyk duchowych, zarówno w tradycji jogi, jak i buddyzmu.
• Namaskar: pozdrowienie często używane zamiennie z „Namaste” lub w kontekście sekwencji asan, takich jak Surya Namaskar (Pozdrowienie Słońca).

O

• Obecność: bycie w pełni świadomym i obecnym w danej chwili podczas praktyki jogi, skupienie na ciele, oddechu i umyśle.
• Ogniste Oddychanie ( sanskryt: “Kapalabhati”, angielski “Breath of Fire”): szybki i rytmiczny sposób oddychania, stosowany w Kundalini Jodze w celu zwiększenia energii i świadomości.
• Om (lub Aum): święta sylaba i dźwięk, odmawiany na początku i końcu praktyki jogi, symbolizujący jedność i wszechobecność.
• Omkara: Inna nazwa dla symbolu Om, również określane jako Pranava, które jest powiązane z kosmicznym dźwiękiem Om.
• Ojas: esencja, która daje siłę życiową, wywodząca się z zdrowej diety i stylu życia, zgodnie z jogą i ajurwedą.
• Otwartość: zdolność do bycia otwartym zarówno fizycznie, poprzez elastyczność ciała, jak i mentalnie, przez akceptację i brak sądzenia.
• Owocowanie (Karma Phala): koncepcja, zgodnie z którą każda akcja ma swoje konsekwencje lub “owoce”, doświadczane w obecnym lub przyszłym życiu

P

• Padmasana: pozycja Lotosu, klasyczna asana do medytacji, w której praktykujący siedzi z nogami złożonymi, tak aby stopy były umieszczone na przeciwnych udach.
• Pada: słowo z sanskrytu, które oznacza “stopę” lub “nogę”. W terminologii asan, “pada” jest często używane jako przedrostek w nazwach pozycji, które koncentrują się lub angażują nogi.
• Padmasambhav: znany również jako Guru Rinpoche, to legendarne i historyczne źródło buddyzmu tybetańskiego, uważany za głównego propagatora tej tradycji, który przyczynił się do wprowadzenia nauk Buddy do Tybetu.
• Pancha Kosha: według jogi i filozofii Wedanta, ludzie są zbudowani z pięciu “powłok” lub wymiarów, które obejmują ciało fizyczne, umysł, intelekt, ego i duszę.
• Parinama: pojęcie zmiany lub transformacji. W kontekście filozofii jogi, parinama odnosi się do idei, że wszystko jest w ciągłej zmianie i ewolucji.
• Parivrtta: słowo z sanskrytu, które oznacza “obrót” lub “zwrot”. W kontekście asan, “parivrtta” oznaczać będzie, że pozycja zawiera pewien element skrętu lub obrotu.
• Pasek do jogi: pomoc do jogi używana w praktyce jogi, aby pomóc praktykującym osiągnąć poprawną formę w pewnych pozycjach oraz rozciągnąć i otworzyć ciało. Pasek może być szczególnie pomocny dla osób, które są mniej elastyczne, ale jest również użyteczny narzędziem dla doświadczonych joginów, którzy pragną głębiej eksplorować swoją praktykę. Pasek do jogi zwykle jest wykonany z mocnego, wytrzymałego materiału i ma klamrę lub pętlę na końcu, umożliwiającą bezpieczne mocowanie go w różnych pozycjach i rozciągnięciach. Może być używany do głębszego rozciągania mięśni, wsparcia pozycji, a także jako pomoc w utrzymaniu prawidłowego ustawienia ciała podczas wykonywania pewnych asan.
• Patanjali: starożytny mędrzec indyjski, autor “Joga sutr”, jednego z klasycznych tekstów na temat filozofii i praktyki jogi.
• Pingala Nadi:-jeden z głównych kanałów energetycznych, które przewodzą pranę przez ciało, według jogicznej filozofii. Pingala jest często związana z energią słoneczną i aspektami yang ciała.
• Poduszka do medytacji: Poduszki do medytacji, znane także jako „zafu”, są wygodnym miejscem do siedzenia podczas medytacji. Pomagają utrzymać wyprostowaną postawę i komfort przez dłuższy czas.
• Prakasha: słowo z sanskrytu, które oznacza “światło” lub “jasność”. W kontekście jogi, często odnosi się do wewnętrznego światła świadomości.
• Prakriti: w filozofii sankhja i jogi, prakriti to pierwotna natura lub materia, z której powstaje cały manifestowany wszechświat.
• Prana: prana to uniwersalna energia życiowa lub siła życiowa, która przepływa we wszechświecie oraz w ciele człowieka poprzez określone kanały zwanymi nadis.
• Pranayama: część praktyki jogi, obejmująca różne techniki oddechowe, mające na celu kontrolowanie i kierowanie praną (energią życiową) w ciele.
• Pratyahara: piąty element “ósmych etapów jogi” wg Patanjalego, oznaczający wycofanie zmysłów, czyli proces odwracania uwagi od zewnętrznych bodźców.
• Purusha: pojęcie z filozofii sankhja i jogi, oznaczające czystą świadomość, duszę lub ducha, wieczną i niezmienną istotę, która jest świadkiem wszelkich doświadczeń.
• Pitta: jeden z trzech dosz (konstytucji) w ajurwedzie, związany z ogniem i wodą, reguluje ciepło i metabolizm w organizmie.
• Paschimottanasana: pozycja skłonu do przodu, w której praktykujący siedzi na podłożu i schyla się do przodu, starając się dotknąć palcami stóp.
• Pawanmuktasana: znana także jako “pozycja wyzwalająca wiatr”, jest to asana, która często jest praktykowana, aby uwolnić napięte gazy z układu trawiennego i poprawić trawienie.

R

• Raga: przywiązanie lub obsesyjna miłość, często odnosi się do przywiązania do materialnych rzeczy lub emocji, które stanowią przeszkodę na drodze duchowej.
• Raghunath: inna nazwa dla boga Ramy, bohatera epopei Ramajana, który jest często przedstawiany jako wzór cnót i duchowej doskonałości.
• Raja Vidya: termin oznaczający “królewską wiedzę”, odnosi się do duchowej mądrości i wiedzy przekazywanej przez mistrzów duchowych.
• Raja Yoga:”królewska joga”, jest to jedna z tradycyjnych ścieżek jogi, która skupia się na kontroli umysłu i medytacji. Jest znana również jako “Ashtanga Joga” (Ośmiostopniowa Joga) ze względu na osiem etapów praktyki. “Raja Yoga” to także tytuł książki napisanej przez Swami Vivekanandę. Swami Vivekananda był jednym z najważniejszych proroków jogi na Zachodzie i w swojej książce “Raja Yoga” bada nauki zawarte w “Yoga Sutras” Patanjalego, dostarczając również komentarzy i objaśnień na temat tej starożytnej wiedzy
• Rishikesh: święte miasto w Indiach, znane jako miejsce pielgrzymek i praktyki jogi nad brzegami rzeki Ganges.
• Ritu: termin odnoszący się do sezonów w ajurwedzie, które wpływają na naszą konstytucję i zdrowie.
• Reinkarnacja: koncepcja, że dusza narodzi się ponownie w innym ciele.
• Rishi: starożytny mędrzec czy też wizjoner, osoba posiadająca głęboką mądrość i wiedzę duchową.
• Rudra: aspekt boga Śiwy, przedstawiany jako wojownik, także odniesienie do pewnych mantr i praktyk jogicznych.
• Rupa: „forma” lub „obraz”, odnosi się do fizycznej postaci lub obrazu medytacyjnego.
• Rytm: świadome zastosowanie rytmu, zwłaszcza w kontekście oddechu lub ruchu w jogi
• Rudra: aspekt boga Śiwy, przedstawiany jako wojownik, także odniesienie do pewnych mantr i praktyk jogicznych – praktyka duchowa, której elementy mogą obejmować mantry, modlitwy i inne elementy.
• Rytuał kakao: ceremonia, w trakcie której picie kakao jest używane jako środek do połączenia się z własnym wnętrzem i, czasami, z energią rośliny kakao. Kakao, używane w tej ceremonii, zwykle jest surowe i niesłodzone, aby uczestnicy mogli doświadczyć naturalnej esencji i energii rośliny. Rytuał często obejmuje elementy takie jak medytacja, tańce, śpiewy, czy dzielenie się intencjami i przeżyciami, a picie kakao służy jako narzędzie do głębszego zanurzenia się w doświadczenie. Niektóre społeczności i praktycy jogi mogą łączyć rytuał kakao z praktyką jogi, aby pogłębić doświadczenie medytacyjne i wspierać otwieranie serca. Rytuał kakao nie jest konkretnie związany z jogą w tradycyjnym sensie, ale może być łączony z praktykami duchowymi i często jest wykorzystywany w nowoczesnych ujęciach wellness i uduchowienia.
• Ryzyko: chociaż to słowo nie jest specyficzne dla jogi, warto pamiętać, że każda praktyka fizyczna wiąże się z pewnym ryzykiem i ważne jest, aby praktykować jogę świadomie i bezpiecznie.

S

• Samadhi: Samadhi: jeden z etapów ośmiostopniowej ścieżki jogi Patanjalego. Oznacza on stan ekstatycznego zjednoczenia lub głębokiego medytacyjnego zanurzenia, w którym umysł staje się jednością z obiektem medytacji.
• Sankalpa: postanowienie lub intencja, którą praktykujący jogę ustanawia na początku medytacji lub praktyki, często w celu określenia swojego celu lub dążenia do rozwoju osobistego.
• Sankirtan: praktyka wykonywania grupowego śpiewu lub powtarzania mantr w celu podniesienia duchowych wibracji i osiągnięcia jedności z boskością.
• Savasana: (pozycja trupa) pozycja relaksacyjna kończąca większość sesji jogi, w której praktykujący leży na plecach i w pełni relaksuje ciało i umysł.
• Shavasana: inna nazwa dla pozycji trupa lub Savasany, którą często używa się do relaksacji na końcu sesji jogi.
• Shishya: termin sanskrycki, który odnosi się do ucznia lub dyscypla w kontekście duchowej lub religijnej nauki.
• Siddhi: nadzwyczajne zdolności lub osiągnięcia duchowe, które według niektórych tradycji jogi mogą pojawić się w wyniku długotrwałej i zaawansowanej praktyki.
• Sthira-sukha: to pojęcie odnosi się do zasady równowagi w praktyce jogi. “Sthira” oznacza “stałość” lub “siłę”, a “sukha” oznacza “komfort” lub “łatwość”. Zaleca się, aby asany były zarówno “sthira” (stabilne) jak i “sukha” (komfortowe).
• Surya Namaskar: pozdrowienie słońca, to dynamiczny zestaw asan wykonywanych w sekwencji, który jest często wykonywany na początku praktyki jogi w celu rozgrzania ciała i wzmocnienia mięśni.
• Sutra: krótka, zwięzła fraza lub zasada, często stosowana w kontekście tekstów jogicznych, takich jak “Yoga Sutras of Patanjali”, które zawierają zasady i przewodniki do praktyki jogi.
• Svadhyaya: (samostudiowanie lub samoobserwacja) jest jednym z pięciu elementów Niyama, które jest drugim “kołem” lub etapem w ośmiostopniowej ścieżce jogi Patanjali. Niyama skupia się na dyscyplinie i osobistej higienie, zarówno fizycznej, jak i mentalnej. Praktyki Niyama koncentrują się na podejściu praktykującego do własnego ciała i umysłu

U

• Udaya: termin odnoszący się do wschodu słońca, który jest ważnym symbolem duchowym i czasem rozpoczęcia porannej praktyki jogi.
• Ujjayi (oddech zwycięzcy lub oddech oceany) – technika oddechowa, charakteryzująca się dźwięcznym, nosowym oddechem, który powstaje przez zwężenie tylnej części gardła. Ujjayi pomaga skoncentrować umysł i podnosi energię życiową (pranę).
• Upanayana: tradycyjna ceremonia wtajemniczenia, która jest często przeprowadzana w hinduizmie, aby wprowadzić młodego ucznia w studiowanie Wed oraz rozpocząć naukę mantr i jogi.
• Upaniszady: starożytne teksty indyjskie, które eksplorują koncepty i filozofię opisane w Wedach w bardziej analityczny i spekulatywny sposób, stanowią fundament filozofii Wedanta.
• Upavistha Konasana: asana, w której praktykujący siedzi na ziemi z nogami rozłożonymi szeroko na boki i stara się nachylić tułów do przodu, zachowując wyprostowany kręgosłup.
• Upaya – w filozofii buddyjskiej i hinduskiej oznacza dosłownie „środek” lub „metodę” dotyczącą praktyk duchowych lub życiowych strategii prowadzących do osiągnięcia ostatecznego celu, czyli wyzwolenia czy oświecenia.
• Urdhva Dhanurasana – pozycja jogi, znana również jako “łuk w pozycji stojącej”, w której praktykujący kładą się na plecach, unoszą miednicę i klatkę piersiową w górę, podpierając się na rękach i nogach. Potocznie to ćwiczenie nazywa się mostkiem.
• Utkata Konasana (pozycja bogini): asana, która wiąże się z mocą i siłą, co może być symbolicznie powiązane z boskością w kontekście jogi. Często praktykowana jest, aby pobudzić energię w ciele, wzmacniać dolne partie ciała (ud, pośladki, łydki) oraz otworzyć biodra.
• Utkatasana (pozycja krzesła): asana, w której osoba wykonująca ją opuszcza biodra, jakby siadała na niewidzialnym krześle, jednocześnie unosząc ręce do góry. Jest to pozycja wzmacniająca mięśnie nóg, pośladków i mięśnie brzucha oraz rozwijająca wytrzymałość.

V

• Vairagya: to duchowy koncept w jodze, który może być tłumaczony jako “rezygnacja” lub “odłączenie”. Oznacza on stan umysłu, w którym praktykujący jest wolny od przywiązań do przyjemności i cierpienia materialnego świata
• Vasana: w filozofii jogi, vasana to ślady lub wrażenia pozostawione w umyśle przez poprzednie doświadczenia i działania. Praktyka jogi może pomóc w oczyszczeniu umysłu z negatywnych vasan i przygotowaniu go do duchowego rozwoju.
• Vairagya:termin odnoszący się do obojętności lub wstrętu w kontekście duchowej praktyki jogi. Jest to dążenie do oderwania się od przywiązań do materialnych rzeczy i pożądań.
• Virabhadrasana: (pozycja wojownika) odnosi się do serii pozycji w jogi, które przyjmują różne formy i mają na celu budowanie siły, stabilności i wytrzymałości. Wyróżniamy kilka postaw Wojownika, między innymi: Wojownika I, II i III, każda z nich z innym ustawieniem nóg i tułowia.
• Vrikshasana: pozycja jogi, znana również jako “pozycja drzewa”, w której praktykujący stoją na jednej nodze i unoszą drugą nogę, trzymając ją na udzie. Ta pozycja pomaga w równowadze, koncentracji i siłowaniu mięśni nóg.
• Vyana: jeden z pięciu głównych pran (oddechów lub strumieni energii) w ciele w filozofii jogi. Vyana jest odpowiedzialna za rozprowadzanie energii życiowej (prany) po całym ciele.
• Vrata – w kontekście jogi, vrata to ślubowania lub założenia duchowe, które praktykujący podejmuje jako część swojej praktyki duchowej. Mogą to być ślubowania dotyczące etyki, moralności czy zachowania.

W

• Waheguru: mantra używana w niektórych praktykach jogi, zwłaszcza w kundalini jogi. Jest to mantra chwalebnego uwielbienia Boga.
• Wdech: istotny element praktyki jogi, który polega na świadomym i kontrolowanym nabieraniu powietrza, często zintegrowanym z konkretnymi ruchami czy pozycjami. Świadoma praktyka oddechu, zwana pranayama, jest jednym z filarów jogi.
• Wyciszenie: bardzo ważne w kontekście praktyki jogi, polegające na umiejętności wyciszenia umysłu, często poprzez medytację lub głęboką koncentrację na oddechu, co pomaga w osiągnięciu głębszego poziomu praktyki i obecności.
• Wydłużenie: pojęcie często stosowane w kontekście techniki wykonywania asan, gdzie szczególny nacisk kładziony jest na wydłużenie kręgosłupa, przestrzenie między kręgami, czy też wydłużenie mięśni, aby stworzyć przestrzeń i uniknąć napięć lub kompresji w ciele.
• Wypłaszczenie: technika używana w niektórych pozycjach, gdzie praktykujący pracuje nad “wypłaszczeniem” pewnych części ciała, np. w pozycji “Psa z głową w dół” (Adho Mukha Svanasana), często mówi się o “wypłaszczaniu” dolnej części pleców, aby uniknąć nadmiernego wygięcia.

Y 

• Yamas: pierwszy “stopień” w ośmiostopniowej ścieżce jogi Patanjalego, odnoszący się do zasad etycznych, jakimi powinien kierować się praktykujący jogę. Yama zawiera pięć elementów: Ahimsa (niekrzywdzenie), Satya (prawdomówność), Asteya (niekraść), Brahmacharya (wstrzemięźliwość seksualna) i Aparigraha (brak chciwości).
• Yantra: symboliczne reprezentacje aspektów boskości w hinduizmie, wykorzystywane w medytacji i praktykach jogi. Każda yantra jest skonstruowana według konkretnego, świętego geometrycznego wzoru i często związana jest z konkretnym bóstwem lub konceptem duchowym.
• Yang: pojęcie pochodzące z filozofii chińskiej, opisujące energię lub siłę aktywną, która jest gorąca, dynamiczna i wzrastająca.
• Yoga: tradycyjna dyscyplina duchowa i fizyczna mająca swoje korzenie w Indiach, skoncentrowana na integracji umysłu, ciała i ducha. Yoga obejmuje szeroki zakres praktyk, w tym fizyczne pozycje (asany), techniki oddechowe (pranayama) oraz medytację, wszystkie mające na celu promowanie zdrowia, równowagi i samopoznania.
• Yoga Nidra: forma głębokiej, świadomej relaksacji i medytacji, często określana jako “sen jogina”. Celem Yoga Nidra jest osiągnięcie głębokiego stanu relaksu przy jednoczesnym utrzymaniu pełnej świadomości.
• Yogasana: inne słowo używane do opisania fizycznej pozycji w praktyce jogi, również po prostu nazywanej “asaną”.
• Yogacharya: tytuł szacunku nadawany nauczycielowi jogi, szczególnie tym, którzy dokonali znaczącego wkładu w dziedzinę jogi.
• Yu: sanskryckie słowo, z którego wywodzi się słowo „yoga”, znaczy „łączyć” lub „ujednoczyć”, symbolizujące jedność umysłu, ciała i ducha.
• Yajna: termin związany z jogą i ajurwedą, oznaczający rytuał ofiarny lub ceremonię składania ofiar bogom w celu uzyskania błogosławieństwa lub harmonii z naturą.
• Yukta: termin odnoszący się do stanu jedności lub zjednoczenia, szczególnie w kontekście duchowej praktyki jogi. Oznacza harmoniczne zintegrowanie umysłu, ciała i ducha.
• Yoganidra: inna nazwa Yoga Nidra, która koncentruje się na relaksacji i medytacji podczas snu. Jest to praktyka prowadzona w celu uzyskania głębokiego relaksu i dostępu do podświadomości.
• Yatra: termin odnoszący się do pielgrzymki duchowej lub podróży do świętego miejsca, która jest często częścią praktyki jogi.
• Yogaraj: tytuł nadawany wielkiemu nauczycielowi jogi lub mistrzowi duchowemu, który jest uważany za autorytet w dziedzinie jogi.
• Yuktahara: termin związany z dietą i żywieniem w kontekście jogi, oznaczający umiarkowane i wyważone odżywianie, które wspiera praktykę duchową.
• Yoganushasanam: termin odnoszący się do studiowania tekstów jogicznych i filozoficznych jako części duchowej praktyki jogi.
• Yantra – symboliczne reprezentacje aspektów boskości w hinduizmie, wykorzystywane w medytacji i praktykach jogi. Każda yantra jest skonstruowana według konkretnego, świętego geometrycznego wzoru i często związana jest z konkretnym bóstwem lub konceptem duchowym.

Z

Zen – forma buddyzmu, która podkreśla praktykę medytacji jako środek do osiągnięcia oświecenia i poznania prawdziwej natury rzeczywistości. Mimo że Zen nie jest odłamem jogi, to jednak wiele praktyk i idei Zen jest zbliżonych do tych w jogi, a medytacja Zen często jest praktykowana przez osoby, które praktykują jogę, ze względu na podobieństwa w podejściu do medytacji i duchowości.

Słownik jogi to wpis poświęcony wyjaśnianiu kluczowej terminologii z dziedziny jogi, skierowany przede wszystkim do osób, które rozpoczynają swoją przygodę z tą praktyką. Mając na celu ułatwienie nowicjuszom zrozumienia podstawowych pojęć oraz świadomego uczestnictwa w zajęciach, autorka przygotowała kompendium wiedzy, bazując na swoich doświadczeniach oraz wyzwaniach, z którymi sama się zmagała. Wpis nie tylko wyjaśnia podstawowe terminy, takie jak “Asana” czy “Pranayama”, ale również zanurza czytelnika w głębokie, wielowymiarowe znaczenie słów w języku sanskryckim, zachęcając do zgłębiania wiedzy oraz odkrywania bogatego, kulturowego i duchowego kontekstu praktyki jogi. Wskazuje również na istotność pełniejszego zrozumienia tej dawnej dyscypliny jako drogi nie tylko do kondycji fizycznej, ale także jako narzędzia do głębszej eksploracji i rozwoju ducha oraz umysłu.